16 apr Zelfcompassie in je werk

Stel je eens voor dat je ziet hoe een collega zich volledig ergens voor inzet. Het enthousiasme straalt van zijn gezicht. Je hoort hoe jouw collega met andere collega’s praat over het project en je merkt op hoe snel hij de acties na het overleg oppakt. Week in en week uit zie je hoe gedreven jouw collega is. Het resultaat? Keer op keer positieve voordelen voor zowel het team als de klant. Fantastisch, dit mag vaker op deze manier binnen onze organisatie gebeuren, denk je bij jezelf. Je bewondert jouw collega voor zijn aanpak. Het geeft je energie en je bedenkt je wat je hiervan kunt leren.

Drie dagen later zie je jouw collega aan zijn bureau zitten. Hij heeft zijn handen voor zijn gezicht. Je vraagt jezelf af wat er kan zijn. Je loopt snel naar je collega toe en zegt: ‘Simon, ik zie dat je je handen voor je gezicht hebt. Is er iets?’ Simon trekt zijn handen van zijn gezicht en laat een diepe zucht. Hij kijkt je aan en zegt: ‘Ik heb een fout gemaakt. Ik heb een verkeerde inschatting gemaakt en hierdoor halen we de deadline van dit project niet. Dit was mijn taak. Mijn collega’s en klant zullen teleurgesteld zijn. Ik voel me treurig.’

Hoe zou jij reageren op Simon? De kans is groot dat je aandachtig naar hem luistert, dat je lief voor hem bent en zijn gevoelens erkent. Misschien vertel je hem dat het vervelend is dat hij een verkeerde inschatting heeft gemaakt en dat dit af en toe ook bij het werkleven hoort. Je legt hem uit dat andere mensen dit ook meemaken, dat hij zichzelf ontwikkelt door van zijn fouten te leren. Misschien vraag je hem of je hem kunt helpen of hoe je ervoor hem kunt zijn. Kortom, je toont compassie voor hem.

Stel je nu eens voor dat de situatie van Simon, jou overkomt. Wat zeg je dan tegen jezelf? Ben je tegen jezelf net zo lief als tegen anderen?

Regelmatig merk ik in mijn sessies dat mensen zichzelf veroordelen wanneer ze een fout hebben gemaakt. Het gevolg? Er ontstaat mogelijk meer stress, negativiteit of je ontwikkelt faalangst. Dit belemmert je in je werk. Je kunt vervolgens onzeker worden waardoor je in een negatieve vicieuze cirkel terecht komt. Heel vervelend want hier kun je veel last van hebben. 

Het kan anders. Je kunt jouw invloed vergroten door zelfcompassie te beoefenen. Het is een vaardigheid die je kunt leren. Hoe meer je zelfcompassie beoefent des te makkelijker het wordt en hoe groter de impact. Misschien vraag je je nu af wat zelfcompassie precies is. Zelfcompassie gaat over jezelf behandelen zoals je ook anderen behandelt wanneer zij een fout hebben gemaakt. Je neemt waar wat er gebeurt, zonder te oordelen. Je steunt de ander en herinnert de persoon eraan dat fouten maken menselijk is. Je vraagt wat de ander nodig heeft in deze situatie. Als jij een fout maakt handel je dus precies hetzelfde voor jezelf zoals je ook bij anderen zou doen. Dat is zelfcompassie.

Wat levert zelfcompassie op?

Wanneer je zelfcompassie hebt, ben je in staat om te leren van je fouten. Je kijkt naar oplossingen. Het ervaren van zelfcompassie zorgt dat je innerlijke kracht opbouwt. Het voordeel? Je durft jezelf te blijven ontwikkelen en uit je comfortzone te stappen. Je ervaart innerlijke kracht in plaats van faalangst. Dat klinkt goed toch? 

Uit onderzoek van Neff & Germer blijkt dat mensen met zelfcompassie een veilig en kalm gevoel ervaren. Hierdoor kun je jezelf open blijven stellen. Je verruimt jouw blik en ziet de dingen helder. Mensen met zelfcompassie zijn optimistischer en nieuwsgieriger dan mensen zonder zelfcompassie. Nieuwsgierigheid en optimisme vergroten onze positieve emoties. Deze hebben vervolgens weer veel impact op ons lichaam. Het versterkt ons immuunsysteem. Herken je de positieve vicieuze cirkel hier?

Hoe werkt zelfcompassie in de praktijk? Neff & Germer leggen het in hun Werkboek mindful zelfcompassie als volgt uit:

‘Zelfcompassie helpt de afweerreactie te verminderen. Als de eerste stressrespons (vechten-vluchten-bevriezen) wordt geactiveerd door een bedreiging van zelfconcept, dan zijn we geneigd ons tegen onszelf te keren (zelfkritiek), we vluchten van anderen (afzondering) of we bevriezen (piekeren). Deze drie reacties zijn precies het tegenovergestelde van de drie onderdelen van zelfcompassie – vriendelijkheid voor zelf, gedeelde menselijkheid en mindfulness.’

Hoe vergroot ik mijn zelfcompassie?

Laat ik de drie onderdelen van zelfcompassie eens uitleggen aan de hand van voorbeelden. Je kunt jouw zelfcompassie vergroten door het volgende te doen:

• Mindfullness:

Je laat alle emoties en gedachten toe die je ervaart op het moment dat je een fout hebt gemaakt. Wat voel je precies? Vervolgens erken je wat je voelt. Dit kun je doen door bijvoorbeeld het volgende tegen jezelf te zeggen: ‘Het is nu niet makkelijk om mezelf zo verdrietig te voelen’ of ‘het is nu niet makkelijk om mezelf zo angstig’ te voelen.

• Gedeelde menselijkheid:

Voel je verbonden met andere mensen. Ook andere mensen maken fouten en vinden dat vaak moeilijk. Erken dat jij ook één van hen bent. Wil je jezelf ontwikkelen en uit je comfortzone stappen, dan hoort fouten maken ook bij het werkleven.  

• Vriendelijkheid voor jezelf:

Wat kun je tegen jezelf zeggen of wat kun je doen om jezelf te troosten, steun te bieden of aan te moedigen. Misschien helpt het om te wandelen en te genieten van het moois dat je ziet. Kies ervoor om jouw behoefte, die je op dat moment hebt, te vervullen.

Geef jezelf compassie. Leer van je fouten en neem dit mee voor de toekomst. Realiseer je dat het vergroten van zelfcompassie een proces is. Stap voor stap wordt het door oefenen makkelijker. Ervaar zelf de impact.

Ik hoop dat je met deze tips jouw zelfcompassie kunt vergroten. Heb je hierbij hulp nodig, wellicht dat mijn persoonlijke coachingsessies iets voor jou zijn. Neem contact op als je meer wilt weten over de mogelijkheden.

Ik wens je veel zelfcompassie toe!

Lees meer over coaching voor bedrijven of coaching voor medewerkers.